Ik blijf solidair en zeg: "black lives matter!"

Een Afrikaanse student vroeg ooit aan mij: “Is God white”? En vervolgens vroeg hij: “And if God is white, what am I as a black man”? Deze vragen blijven mijn hart altijd maar raken. Hierdoor moest ik dieper gaan nadenken. Deze vragen komen niet zomaar uit de lucht vallen. Deze vragen gaan vaak gepaard met diep onderdrukte frustraties en gevoelens onder een groot deel van de “zwarte” bevolking. Door deze vragen moest ik nog verder gaan nadenken, en al gauw ontdekte ik dat het woord “zwart” vaak negatief gebruikt wordt in ons dagelijks leven. Denk aan “zwart geld” welke “witgewassen” dient te moet worden of “zwarte markt” of “zwartrijden”. Waar komen dit soort uitdrukkingen vandaan? Ze zijn geworteld in de geschiedenis van de slavernij. In de tijd van de slavernij mochten de slaven geen handeldrijven. Dat deden zij soms heel stiekem om te overleven en zo noemde men dit soort praktijken zwarte markt, zwart geld enz. Helaas heeft het Christendom in het verleden een negatieve rol gespeeld in de negatieve beeldvorming over “zwarte” mensen. Foutieve theologie waarin men beweerde dat de zwarte Afrikanen afstammelingen zouden zijn van de vervloekte zoon van Noah! Deze bewering alleen al is een voorbeeld van zo’n afschuwelijke theologie. Zelfs werd er in 16e eeuw en, langere perioden daarna, vaak gedebatteerd of de “zwarte” mensen wel of geen ziel zouden bezitten. Deze gedachtegang en uitspraken werden dan gebruikt oftewel misbruikt door de kolonisators om hun gang te kunnen gaan om de zwarte mensen niet als mens te beschouwen maar als goederen en werktuigen.

Terug naar het heden en de realiteit van de dag; jammer genoeg worden de “zwarte” mensen nog steeds negatief gekarakteriseerd oftewel beoordeeld op huidskleur, dat noemen wij black profiling! Al voor 26 jaar, ben ik pastor voor vele mensen van Afrikaanse komaf, en bijna ieder week hoor ik afschuwelijke verhalen inzake racial profiling. Het volgende voorbeeld komt goed van pas in deze issue: Een welbekende Afrikaanse broeder van ons kerk ging boodschappen doen bij de supermarkt. Hij haalde brood, wat drankjes en een tandenborstel. Nadat hij ons op kantoor bezocht had en onderweg was naar huis kwam hij nog op het idee dat hij tandpasta nodig had. Hij ging snel terug naar de supermarkt waar hij voor het kantoorbezoek nog gewinkeld had. Aan de kassa gekomen werd er opeens hard op de alarmbel gedrukt en werd de beveiliging erbij geroepen. De kassière verdachte onze broeder van diefstal; zij zag namelijk zijn volle boodschappentas, welke hij notabene `s ochtends had gekocht bij dezelfde supermarkt, als gestolen producten aan. Zonder het hem eerst te vragen hoe hij aan die producten kwam had zij gelijk aan de alarmbel getrokken en de beveiliging laten komen. Iedereen stond erbij te kijken en niemand die wat deed om onze broeder te helpen. Gelukkig had de broeder zijn bonnetje nog in bezit, liet het zien en de beveiliging liet hem gaan. De kassière had niet eens de moeite genomen haar excuses aan te bieden! Nu werd onze broeder ten onrechte beschuldigd van diefstal die hij nooit gepleegd had. Ondertussen vergeet men dat het Afrikaanse continent eeuwenlang stelselmatig werd beroofd en geplunderd van haar natuurlijke grondstoffen.

Afrika en de Afrikanen zijn een zegen voor de wereld, vooral voor Europa. Het overgrote deel van onze industriële grondstoffen komen nog steeds uit Afrika, en toch behandelt men de Afrikanen niet met het respect die zij verdienen. Als pastor blijf ik mij inzetten voor de rechten van mijn zwarte broeders en zusters en maak ik hen duidelijk dat de kleur van God niet wit is maar een combinatie van alle kleuren. Intussen, blijf ik solidair met de zwarte gemeenschap, waar ik ook een deel van ben en zeg: black lives matter.

Samuel Lee

Theoloog des Vaderlands