Vrijheid

75 jaar geleden vochten de Nederlanders voor Vrijheid, maar niet alleen. Anderen hielpen mee, de Amerikanen, Canadezen, zelfs de mensen vanuit de Nederlandse kolonies! De geschiedenis leert ons dat vrijheid enkel lukt door samenwerking en dat alleen gezamenlijk het lijden overwonnen wordt. Je kunt niet alleen voor vrijheid vechten, noch vrijheid voor jezelf claimen. Alleen met elkaar wordt vrijheid opgeëist, door bloed zweet en tranen van mensen die zich offerden voor onze vrijheid vandaag. En juist voor die vrijheid kwam ik samen met mijn familie naar Nederland. Hier voelde ik pas wat vrijheid is: vrij zijn om te denken en te geloven wat je wilt en te zijn wie je bent zonder vervolgd te worden. Thuis is voor mij een plek waar ik volledig mijzelf kan zijn zonder vervolging en straf.

Het coronavirus herinnert ons eraan dat alles wat we vanzelfsprekend vinden kwetsbaar is. Het kan zomaar omkeren: ook vrijheid! Terwijl de minister-president voor het eerst zijn persconferentie gaf, moest ik denken aan mijn jeugd. Aan de Iraakse vliegtuigen die mijn stad voor het eerst bombardeerden, --- ik speelde samen met mijn vrienden op straat. Ik herinner mij nog die keiharde knallen en de persconferentie van de overheid: “Wij zijn in oorlog”. Alles werd anders, bij ieder sirene moesten wij naar de kelder en in de avonduren mochten wij niet naar buiten. We werden gedwongen om thuis te blijven en geen onnodig licht aan te doen. De meest elementaire etenswaren waren alleen met coupons te koop. De ziekenhuizen lagen vol gewonden, burgers en soldaten -- terwijl de artsen, chirurgen, verplegers ze te hulp schoten.

Verder werd in het land van mijn jeugd de vrijheid van meningsuiting verboden, en ieder persoon op straat of op school leek verdacht, alsof ze informanten van de overheid waren. Op school werd ik meerdere malen opgeroepen en ondervraagd of ik bij oppositie of het verzet hoorde. Ik was nog maar twaalf jaar oud! Dit is waarschijnlijk voor de Nederlandse jeugd niet voor te stellen. De coronacrisis leek voor mij heel even op die persoonlijke ervaring; een soort déjà vu: het ruikt en voelt naar toen!

In Nederland, terwijl we als samenleving van onze vrijheden genieten, worden wij onverwachts getroffen door het Coronavirus. Een onzichtbare vijand die een claim legt op de meest elementaire basisrechten van de mens. In één klap worden onze vrijheden beperkt: vrijheid van beweging, van samenkomen, vrijheid om een andere persoon aan te raken, vrijheid om je geliefde te bezoeken! Alles valt plotseling weg! Zelfs de vrijheid om adem te halen -- althans voor de mensen die op de IC in de ziekenhuizen aan het vechten zijn voor hun leven! Ook onze vrijheid van “geluk” wordt aangetast. Doordat we niet naar restaurants kunnen gaan of cafés en evenementen mogen bezoeken, lijkt het onmogelijk om ons gelukkig te voelen! Laten we ons daarom nog eens bedenken voordat we anderen “gelukzoekers” noemen, of de vluchtelingen veroordelen omdat ze profiteurs zouden zijn! Zoals de Nederlanders gevochten hebben voor vrijheid, hebben de migranten, vluchtelingen ook hun leven in gevaar gebracht, over bergen en door zeeën heen voor diezelfde vrijheid die wij nu al 75 jaar vieren.

Samen delen wij deze vrijheid, en dit moeten wij koesteren en niet vanzelfsprekend vinden. Denk aan zoveel mensen die in een ander land vervolgd worden vanwege hun geloof, hun politieke opvattingen, levenswijze of geaardheid. De coronacrisis herinnert ons aan het feit dat wij aan elkaar verbonden zijn: wij zijn deel van een lichaam: “de mensheid”! Wanneer een deel van deze mensheid lijdt, kunnen wij onze ogen niet sluiten, wanneer een deel van mensheid geen vrijheid heeft, komt de vrijheid van het andere deel ook in gevaar. De coronacrisis laat ons zien dat zelfs “gezondheid” gedeeld wordt, mijn gezondheid hangt in deze tijd af van de gezondheid van die ander!

Ik hoop dat wij door de coronacrisis opnieuw beseffen hoe kostbaar vrijheid is, en daardoor onze meeleven meer betonen aan vluchtelingen en de ongedocumenteerde migranten. Wanneer zij wereldwijd en ook in Europa niet van vrijheid kunnen genieten, is ons vrijheid niet compleet. Ik weet dat Nederland niet alleen de vluchtelingenproblematiek kan oplossen, noch kan Nederland alle vluchtelingen hiernaartoe halen! De problemen rondom vluchtelingen moeten wij als “de gemeenschap van de mensheid” samen oplossen en Nederland kan haar morele, politieke en internationale rol / verplichtingen en bijdrage aanleveren--hoe klein ook.

Vrijheid is zoet als de honing, onmisbaar als lucht, en soms genadeloos als de dood! Vrijheid is zo kostbaar, laten we het samen delen, samen vieren, samen herdenken en samen stil staan bij het feit dat er nu nog steeds mensen zijn die naar vrijheid verlangen.

-- Samuel Lee